Veel cursisten schrijven zinnen achter elkaar zonder verband te leggen.
Dan krijgen ze veel minder punten!

	Geen verband: Ik hou niet van melk. Ik drink sojamelk. Met verband: Ik hou niet van melk. Daarom drink ik sojamelk.
	Testvraag   : Waarom drink je sojamelk? Antwoord   : Omdat ik niet van melk hou.

	Geen verband: Ik drink nu geen melk. Ik ben gestopt. Met verband: Vroeger (1) dronk ik wel (2) melk, maar nu (1) ben ik daarmee (3) gestopt.
	Testvraag 1  : Heb je ooit in je leven melk gedronken? Antwoord 1 : Ja, vroeger dronk ik melk, maar nu niet meer. Testvraag 2 : Drink je wel of geen melk? Antwoord 2 : Vroeger wel, nu niet meer. Testvraag 3 : Waar ben je mee gestopt? Antwoord 3 : Met melk drinken.

	Geen verband: Ik weet dat ik allergisch voor melk ben. Ik drink geen melk. Met verband: Ik weet pas (1) kort dat ik allergisch ben voor melk. Sinds (2) ik dat (3) weet, drink ik geen melk meer (4)
	Testvraag 1 : Hoe lang weet je al dat je allergisch voor melk bent? Antwoord 1 : Pas. Dat weet ik pas. Testvraag 2 : Sinds wanneer drink je geen koffie meer? Antwoord 2 :  Sinds ik dat weet. Testvraag 3 : Wat weet je precies (sinds kort)? Antwoord 3 : Dat ik allergisch voor melk ben. Testvraag 4 : Drink je nu nog melk? Antwoord 4 : Nee, dat doe ik niet meer. Ik drink geen melk meer.

Het is belangrijk om signaalwoorden te gebruiken in je tekst. Dat leest gemakkelijker.
De lezer hoeft nu niet te puzzelen en te raden wat jij bedoelt.
Examinatoren zijn vaak heel streng bij het beoordelen……

Wat zijn signaalwoorden?

1. Dat zijn woorden die het verband in de tekst duidelijk maken.
   Hij is arm, maar heel gelukkig (tegenstelling)
   Vroeger was hij rijk (tijd)
   Eerst moet je afwassen, dan moet je dat afdrogen (opsomming)
2. Dat zijn verwijswoorden.
   Jan schrijft een artikel. Hij heeft het al bijna af. (Hij verwijst naar Jan, het verwijst naar een artikel)
3. Dat zijn bijwoorden (adverba)
   Heb je al gegeten? Nee, nog niet. Eet je dat broodje nog? Nee, ik eet dat niet meer.
   Ga maar achterin zitten. Je kan er ook nog bij.

Theorie

Overzicht signaalwoorden met voorbeelden (pdf) – Harnmeijer
Overzicht signaalwoorden met voorbeelden – Taal is lol
Overzicht signaalwoorden – Luisteren op B2
Overzicht signaalwoorden – Ik leer in beelden
Signaalwoordenlijst – Kabeveren

Oefeningen
Oefening 1 – Stoopned
Oefening 2 – Harnmeijer
Hoewel/daarentegen/toch – Coutinho

Verwijswoorden